Tọa lạc ngay trung tâm quận 1, ngay trên khu đất cao nhất của Sài Gòn, kiến trúc của Nhà Thờ mang những đường nét, hoa văn vừa tôn nghiêm, lại mang phong cách Roman và Gotich rất tinh tế, trang nhã.

Được xây dựng từ năm 1877, đến năm 1880 được khánh thành, đến nay Nhà thờ Đức Bà đã gần 140 năm tồn tại. Tất cả các nguyên vật liệu từ gạch, ngói, ốc, xi măng được cho là mang từ Pháp sang, xây theo lối kiến trúc roman của người Pháp. Công trình có chiều dài 93m, rộng 35m và cao 75m nằm ngay trung tâm quận 1, TP.HCM.

Nhà thờ Đức Bà còn gọi là nhà thờ Nhà thờ chánh tòa Sài Gòn hay Vương cung Thánh đường từ hơn một thế kỷ nay đã trở thành một trong những biểu tượng của Sài Gòn. 
 

Với hai tháp chuông cao vút, mặt tiền ngó thẳng xuống đường Đồng Khởi, nhà thờ là niềm tự hào của người Sài Gòn - TP.HCM. Đây cũng chính là Nhà thờ có bộ chuông lớn nhất Việt Nam được ghi nhận kỷ lục vào năm 2005.

2 tòa tháp chuông cao 57m cùng theo 2 cây thánh giá cao 60.5m. Mỗi một tháp chuông có đến 6 quả chuông với tổng trọng lượng lên đến 25.850 kg, phát ra những âm thanh tương ứng với 6 nốt nhạc: Sol, La, Si, Do, Ré, Mi. Giữa công viên phía trước tòa thánh tọa lạc một bức tượng Đức Mẹ Hòa Bình bằng đá cẩm thạch, cao 4.5m, nặng 5.8 tấn, được tạc từ Ý.

Tượng Đức Mẹ Hòa bình và hai tháp chuông nhà thờ

Nhà thờ Đức Bà là một trong những công trình kiến trúc độc đáo nhất tại Sài Gòn, luôn thu hút sự quan tâm của du khách trong và ngoài nước. Toà thánh đường có chu vi 91x35,5m, chiều cao 21m. Nhìn bên ngoài, từ tường đến mái toàn bộ là một màu đỏ gạch nung.

Kiến trúc của thánh đường đã tạo nên một hiệu ứng ánh sáng tuyệt vời trong nội thất, cho một cảm giác tĩnh lặng, thánh thiện và trang nghiêm. Ánh sáng huyền ảo cũng làm các chi tiết kiến trúc, nội thất bên trong thánh đường nổi bật và đẹp hơn.

Hệ thống kính màu trên tường gồm 56 chiếc khi có ánh sáng chiếu vào toát lên vẻ đẹp lung linh, lộng lẫy. 31 lỗ thông hơi hình bông hồng tròn, xuyên thẳng vào tường rất khéo trông như những hoa văn trên tấm lụa. 25 cửa sổ mắt bò bằng kính nhiều màu ghép lại với những hình ảnh rất đẹp.Thánh đường có sức chứa khoảng 1.200 người. 

Phía trước thánh đường là một công viên. Giữa công viên là bức tượng Đức Mẹ Hòa Bình (hay Nữ vương Hòa Bình).

Đây là một công trình kiến trúc thật sự có giá trị rất lớn về mặt lịch sử và nghệ thuật kiến trúc xây dựng. Là minh chứng sống cho một thời kỳ lịch sử của dân tộc ta. Mặc dầu nhà thờ Đức Bà đã trải qua trên trăm năm tuổi nhưng ngày nay nó vẫn tồn tại như một di tích sống minh chứng cho sự tư do tín ngưỡng của đất nước.

Khách tham quan nước ngoài và trong nước không thể không đến nơi đây, đặc biệt là vào đêm Noel khu vực nhà thờ và trung tâm thành phố biến thành một khu vực lễ hội tưng bừng luôn thu hút sự quan tâm của du khách trong và ngoài nước.

Hiện nay, Nhà thờ Đức Bà đang được tiến hành trùng tu, dự kiến kéo dài 2 năm. Việc trùng tu sẽ hoàn thành vào cuối năm 2019 hoặc tháng 6/2020. Trong thời gian thi công, các thánh lễ vẫn diễn ra bình thường hàng tuần nhưng khách không được vào tham quan.