Trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai hiện đang là một trong những trường học đào tạo bậc Trung học phổ thông nổi tiếng, uy tín và chất lượng nhất thì tại TP. Hồ Chí Minh.
Nằm ở khu vực trung tâm thành phố, được bao bọc bởi bốn giao lộ đông người, thờ ơ với những bon chen, náo nhiệt của phố phường, ngôi trường đã trở thành một chốn bình yên đi về phủ đầy cây xanh bóng mát, là đất lành nuôi dưỡng tâm hồn và vun đắp tri thức cho biết bao lớp học trò trưởng thành và vinh danh cho đời. Được khởi công xây dựng từ năm 1913, từ tâm huyết của những người trí thức yêu nước quan tâm đến vấn đề giáo dục nữ giới, đến nay hơn một trăm năm tuổi, bên cạnh những kiến trúc kiểu gô-tích phổ biến ở đầu thế kỉ XX, ngôi trường vẫn ung dung khoác lên mình chiếc áo thanh tân được tô điểm bằng bao đổi thay, phát triển và vươn lên không ngừng qua từng năm tháng. Nó như diện mạo của một người con gái mang nét đẹp truyền thống, duyên dáng, kín đáo, luôn biết làm mới mình và chưa bao giờ bằng lòng dừng lại với những gì đang có.
Từ những năm cuối của thập kỉ trước, trường Trung học phổ thông Minh Khai đã trở thành những trường tiên phong trong phương pháp giảng dạy với hàng loạt đổi mới mà nổi bật trong đó là áp dụng các phương pháp dạy học tối ưu hiện tại cùng việc ứng dụng công nghệ thông tin vào thiết kế bài giảng. Với sự phát triển công nghệ thông tin trong trường học, năm 2004, trường đã được tập đoàn INTEL (Mỹ) mời tham gia các dự án và phương pháp học tập mới. Tiếp đến, tập đoàn VVOB (Bỉ) và Microsoft tiếp tục đề nghị trường tham gia dự án học tập khác vào các năm kế. Hằng năm trường đều đón tiếp hai phái đoàn từ các trường Pháp sang thăm, và gửi hai lượt học sinh sang Pháp giao lưu học tập.
Hơn một thế kỷ đi qua, đã có biết bao lớp học trò trưởng thành từ ngôi trường này. Trong đó không ít người đã vinh danh trên nhiều lĩnh vực, từ kinh tế, chính trị, đến văn hóa, khoa học, giáo dục như bà Nguyễn Ngọc Dung (nguyên Vụ trưởng Vụ báo chí của Bộ ngoại giao, Đại sứ đầu tiên của Việt Nam tại Liên hiệp quốc), bà Bùi Thị Mè (nguyên Thứ trưởng Bộ thương binh xã hội, Bà Mẹ Việt Nam Anh hùng), bà Trương Mĩ Lệ (nguyên Phó ban tổ chức Thành ủy), bà Võ Thị Thắng (tổng cục trưởng Tổng cục du lịch), bà Đoàn Lê Hương (Chủ tịch Hội Chữ thập đỏ TW), bà Lê Tú Cẩm ( Phó Giám đốc Sở Văn hóa Thông tin), bà Vũ Thị Nhung (Tiến sĩ, nguyên Giám đốc Bệnh viện Hùng Vương), bà Nguyễn Thị Ngọc Phượng (Giám đốc BV Phụ sản, Anh hùng Lao động), Lê Thị Ngọc Nga (Dũng sĩ, nay là Bác sĩ BV Nhi đồng), Lê Hải Liễu (TGĐ Cty XN gỗ Đức Thành), Phạm Uyên Nguyên (Giám đốc Cty Chứng khoán Bảo Việt, chi nhánh TP. HCM), Nguyễn Anh Nguyên (Phó tổng giám đốc Cty Unilever, Việt Nam), và đặc biệt là những Nhà giáo ưu tú như Cô Trần Thị Tỵ, Cô Phạm Thị Thiệt, Thầy Trần Văn Khánh, Cô Nguyễn Bạch Hồng ….
Tháng năm đi qua, cùng với sự chuyển mình của ngành Giáo dục, trường Minh Khai đã không ngừng đổi mới để ngày càng xứng đáng với niềm tin yêu của mọi người. Cơ sở vật chất khang trang, khuôn viên trường sạch, xanh và đẹp đã tạo được môi trường sư phạm lý tưởng để dạy và học. Chính sự đổi mới trong công tác quản lí và phương pháp dạy học đã mang lại cho Minh Khai một diện mạo khác hẳn. Vận dụng những tiện ích của công nghệ thông tin vào giảng dạy và học tập đã trở nên quen thuộc với cả thầy và trò. Phương pháp dạy học theo dự án đã phát huy được tính tích cực và sáng tạo của học sinh.
(WOWTIMES) Những cột mốc đáng nhớ trong hành trình 109 năm của Trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai
Năm 1913, trường bắt đầu được khởi công xây dựng từ tâm huyết của những người trí thức yêu nước quan tâm đến vấn đề giáo dục nữ giới, trường mang tên Trường Nữ Gia Long. Ban đầu trường chỉ có những lớp đồng ấu (Enfantin) và những lớp cao đẳng (Supérieur) của bậc sơ học.
Năm 1922, trường đã khánh thành Ban nữ trung học học đường với cái tên Collège de Jeunes Filles Indigènes (Trường con gái bản xứ). Màu tím được chọn là màu áo đồng phục cho nữ sinh thời bấy giờ, tượng trưng cho đức tính đoan trang, kín đáo và khiêm nhường của thiếu nữ Việt Nam; vì thế trường còn được gọi là Trường Áo Tím.
Năm 1940, trường được đổi tên là Lycée Gia Long, màu áo tím của nữ sinh được chuyển sang màu áo trắng tinh khôi cùng với huy hiệu bông mai vàng rực rỡ lại càng tô điểm thêm những trang sử truyền thống hào hùng cho ngôi trường.
Năm 1952, chương trình giáo dục Việt dần thay thế chương trình giáo dục Pháp.
Sau sự kiện 30 tháng 4 năm 1975, trường được chính quyền mới đổi tên thành Trường Phổ thông cấp 2-3 Nguyễn Thị Minh Khai.
Niên khóa 1978-1979, Trường giải thể cấp 2, thu nhận nữ sinh lẫn nam sinh, đổi tên thành Trường Trung học Phổ thông Nguyễn Thị Minh Khai tới bây giờ.
Năm 1989, nhà trường vinh dự nhận được bằng khen của Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng.
Năm 1999, trường vinh dự nhận được Huân Chương lao động hạng III do Chủ tịch nước trao tặng.
Năm 2003, trường vinh dự được Chủ tịch nước trao tặng Huân Chương lao động hạng II.
Năm 2007 – 2008, trường vinh dự nhận được bằng nhem và cờ của Tổng Liên Đoàn Lao động Việt Nam.
Năm 2013, trường vinh dự nhận được Huân Chương lao động Hạng I do Chủ tịch nước trao tặng.