Rạch Gầm, Xoài Mút là tên hai con rạch đổ ra sông Tiền. Đoạn sông này ngày nay nằm giữa địa phận thành phố Mỹ Tho và huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang. Nơi đây từng diễn ra trận thủy chiến chống quân xâm lược, chỉ trong vòng một ngày đêm, khoảng 3 vạn quân Tây Sơn đã giao chiến và đánh tan 5 vạn quân Xiêm-Nguyễn, tiêu diệt gần 4 vạn tên xâm lược và hàng ngàn quân Nguyễn.

Lược đồ mô tả trận Rạch Gầm - Xoài Mút. Ảnh: Thư viện lịch sử 

Bằng chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút, quân Tây Sơn đã giành được thắng lợi, quét sạch quân địch ra khỏi đất Gia Định, thu hồi những vùng đất bị chiếm đóng. Đưa phong trào Tây Sơn phát triển mạnh.

Vua Quang Trung chỉ huy trận Rạch Gầm - Xoài Mút. Ảnh: Tạp chí Quốc phòng Toàn dân

Để tưởng nhớ chiến thắng vang dội của phong trào Tây Sơn cùng sự hy sinh của những anh hùng nghĩa sĩ, tỉnh Tiền Giang đã xây dựng “khu di tích chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút” vào năm 2001 tại ấp Đông – xã Kim Sơn - huyện Châu Thành  và khánh thành vào ngày 20/1/2005 vào dịp kỷ niệm 200 năm chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút. Đồng thời, tổ chức lễ hội hai năm một lần, vào ngày 20/1 âm lịch (các năm chẵn).

Tượng đài chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút trong khu di tích chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút. Ảnh: Internet

Với lòng biết ơn sâu sắc của người dân Tiền Giang dành cho những vị anh hùng đã sẵn sàng hy sinh vì dân – vì nước, nên địa phương rất chú trọng tổ chức lễ hội chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút. Lễ hội diễn ra trong hai ngày với phần lễ dâng hương tại khu di tích và đền thờ Rạch Gầm - Xoài Mút.

Ảnh: Internet

Còn phần hội được tổ chức với rất nhiều các hoạt động văn nghệ, các trò chơi thú vị như thả diều, đua thuyền, chưng mâm ngũ quả, hội thi “chim, hoa, cá, kiểng” cùng các hoạt động văn nghệ… Điều này vừa góp phần thúc đẩy sự phát triển của du lịch, một phần để giúp các thế hệ trẻ thêm hiểu biết và tự hào về lịch sử của dân tộc.

Ảnh: Internet

Với ý nghĩa tiếp nối truyền thống lịch sử vẻ vang của ông cha ta trong cuộc đấu tranh chống giặc ngoại xâm, nâng cao lòng yêu nước, lễ hội chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút đã tạo nên bản hùng ca còn vang danh mãi về sau, trong lòng bao thế hệ con cháu.