Chẳng ai biết cây "thuốc giấu" có từ khi nào và đến từ đâu. Chỉ biết cây "thuốc giấu" là thần dược. Cây thuốc quý ấy đã bảo vệ dân làng khỏi ốm đau, bệnh tật của cuộc sống nơi rừng thiêng, nước độc, mây phủ quanh năm này. Trải qua nhiều đời, bí mật về cây "thuốc giấu" vẫn được người Xê Đăng bảo vệ, trân trọng như báu vật mà thần núi, thần rừng đã ban tặng cho bản làng của họ.

Năm 1970, bí mật về cây thuốc quý này được đoàn công tác của Dược sỹ Đào Kim Long tìm thấy trên đỉnh núi Ngok Linh (thuộc địa bàn xã Ngọc Linh huyện Đăk Glei, tỉnh Kon Tum) và họ gọi cây "thuốc giấu” ấy là sâm Ngọc Linh.

Đến thời điểm này, bí mật về cây thuốc giấu dần dần hé mở. Nhiều kết quả nghiên cứu về sâm Ngọc Linh đã được công bố cho thấy sâm Ngọc Linh chứa đến 50 saponin và nhiều hợp chất mới. So sánh theo tỷ lệ cho thấy nhân sâm Triều Tiên có 25 saponin, hàm lượng thu xuất toàn phần cao gấp ba lần nhân sâm Triều Tiên, gấp hai lần nhân sâm Trung Quốc và nhân sâm Mỹ. 

Bảng: Tác dụng dược lý của nhân sâm Ngọc Linh

Ngoài những tác dụng trên nhiều nhà khoa học uy tín đã nghiên cứu và tổng kết, nhân sâm Ngọc Linh còn có những đặc tính ưu việt mà các loại nhân sâm khác không có được, đó là nó không có độc tính khi sử dụng liên tiếp lâu ngày.

Đã 37 năm liên tục theo dõi nghiên cứu tổng kết và ứng dụng nhân sâm Ngọc Linh vào điều trị bệnh, hiếm có vị thuốc nào trên thế giới có được tác dụng đa dạng trong phòng bệnh và chữa bệnh, hỗ trợ sức khoẻ như sâm Ngọc Linh, nhất là dùng trong các trường hợp bệnh nhân bị ung thư, bị bệnh về máu, bị suy thận, viêm cầu thận mãn, bệnh co thắt phế quản, viêm họng và họng hạt…(Nguồn Namydaophap.net). Chính vì vậy, cây "thuốc giấu” của đồng bào dân tộc Xê Đăng chính là dược liệu cực kì quý hiếm.

Sâm Ngọc Linh có giá trị lớn về y dược học và kinh tế, nhưng lại rất khó tìm trong thiên nhiên. Chúng chỉ có thể sinh trưởng và phát triển ở độ cao từ 2.000 m trở lên trong điều kiện khí hậu lạnh, độ ẩm cao và đặc biệt là chúng chỉ mọc dưới tán rừng già của núi Ngok Linh. Một trong những điều kiện không thể thiếu để cây sâm phát triển là phải có mùn núi (loại mùn từ lá khô, cây rừng trong điều kiện khí hậu lạnh quanh năm nên để phân hủy hoàn toàn thường phải kéo dài hàng chục năm dưới tán rừng).

Để bảo tồn nguồn gen quý và phát triển giống sâm Ngọc Linh, UBND huyện Đăk Glei đã có nhiều văn bản chỉ đạo toàn dân tham gia bảo vệ nguồn sâm tự nhiên quý hiếm tại địa bàn xã Ngọc Linh huyện Đăk Glei. Huyện Đăk Glei đang xây dựng Dự án "Bảo tồn và phát triển nguồn sâm Ngọc Linh tự nhiên”. Tiến đến, phát triển nuôi trồng sâm Ngọc Linh tại khu bảo tồn thiên nhiên Ngọc Linh tại xã Ngọc Linh và các xã Mường Hoong, xã Đăk Choong và xã Xốp có điều kiện tự nhiên tương tự thuộc huyện Đăk Glei, tỉnh Kon Tum.

Hiện nay, Trung tâm Ứng dụng khoa học và Chuyển giao công nghệ Kon Tum đã nhân giống sâm Ngọc Linh thành công theo phương pháp nuôi cấy mô, sắp tới sẽ được đưa ra trồng ngoài thực địa và dự báo là có nhiều khả năng thành công. Điều này đã gieo tín hiệu vui cho người dân nơi đây, vì sẽ được cấp giống sâm Ngọc Linh và trồng những vườn sâm đúng quy trình kỹ thuật.

Sâm Ngọc Linh, đặc sản dược liệu thiên nhiên quý hiếm của nhân loại đang ẩn mình trong núi rừng Ngọc Linh, mong muốn được chăm sóc sức khỏe con người.

(Trích tham luận của ThS. Nguyễn Phúc Phận – Chủ tịch UBND huyện Đăk Glei)

Cẩm nang Thông tin Kỷ lục